Patili Dostlarımızda Otoimmun Hemolitik Anemi
Kedi ve köpek sahiplerinin belki de en çok endişe ederek şüphelendiği sağlık sorunlarından biri olan anemi, dostlarımızın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Anemi, vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin sayısında azalma veya yeterince oksijen taşıyamamasından kaynaklanır. Kedilerde ve köpeklerde gözlemlenen anemi, halsizlik, mukozalarda solgunluk, iştahsızlık gibi semptomlarla kendini gösterebilirken, bazı vakalarda daha derin bir sorunun habercisi olabilir. Özellikle otoimmün hemolitik anemi gibi bağışıklık sisteminin kendi vücuduna karşı savaştığı bir durum söz konusuysa, bu hastalık daha karmaşık ve dikkat gerektiren bir sürece dönüşebilir.
Aneminin Kedi ve Köpeklerde Görülen Yaygın Nedenleri
Kan Kaybı (Hemorajik Anemi): Yüksekten düşme, trafik kazası, cerrahi operasyonlar gibi nedenlerle hızlı kan kaybı sonucu gelişen anemidir. Ani kan kayıplarında kırmızı kan hücreleri miktarı hızla azalır ve dostlarımızın yaşamı ne yazık ki tehlikeye girebilir.
Yetersiz Üretim (Aplastik Anemi): Kırmızı kan hücrelerinin kemik iliğinde üretim yetersizliği sonucu gelişen anemi türüdür. Genetik yatkınlık, kedilerde görülen FeLV gibi viral hastalıklar, toksinler ve bazı ilaçlardan kaynaklanabilir. Bu durumda kemik iliğinde üretim desteklenmezse ciddi bir anemi tablosu ortaya çıkar.
Hemoliz (Hemolitik Anemi): Kırmızı kan hücrelerinin aşırı parçalanması sonucu görülen hemolitik anemidir. İşte otoimmün hemolitik anemi de bu sınıfa girer ve bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendi eritrositlerine saldırmasıyla oluşur.
Otoimmün hemolitik anemi, köpeklerde daha yaygındır, kedilerde ise nadir görülür. Bu hastalıkta bağışıklık sistemi kendi kırmızı kan hücrelerini yabancı olarak algılar ve onları yok etmeye başlar. Bu durum, vücudun oksijen taşıma kapasitesini önemli ölçüde azaltır ve tedavi edilmezse ölümcül olabilir.
Neden Olur?
Primer Kaynaklı: Nedeni tam olarak bilinmeyen şekilde ortaya çıkar ve idiopatik otoimmun hemolitik anemi olarak adlandırılır. Bağışıklık sistemi, herhangi bir tetikleyici olmadan yanlışlıkla eritrositlere karşı savaş açar.
Sekonder Kaynaklı: Bağışıklık sisteminin başka bir tetikleyiciye yanıt olarak harekete geçmesiyle oluşur. Daha çok enfeksiyonlar, bazı ilaçlar, toksinler, ve kanser gibi hastalıklar sonucu gelişir.
Belirtiler Nelerdir?
Ateş: Özellikle bağışıklık sistemi kaynaklı bir problem olduğu için vücut ısısında artış gözlenebilir.
Enerji kaybı ve halsizlik: Genellikle oyun oynamaktan kaçınır ve daha çok uyumak isterler.
Nefes darlığı ve hızlı soluma: Vücut yeterli oksijeni sağlayabilmek için daha hızlı nefes alır verir.
Solgun veya sarımsı diş etleri: Aneminin en yaygın görülen belirtilerindendir ve kırmızı kan hücrelerinin azalmasına bağlı olarak gelişir.
İştahsızlık ve kilo kaybı: Anemi ilerledikçe hayvanın iştahı azalabilir ve bu da zayıflamaya yol açar.
Nasıl Teşhis Edilir?
Kedi ve köpeklerde ilk yapılan muayenede gözlemlenen ; mukozada solgunluk ya da sarılık görünümü netleştirmek için bizi kan testlerine doğru götürür.
Hemogram denilen kan sayımı ile kırmızı kan hücreleri, hemoglobin ve diğer kan parametreleri ölçülerek anemi durumu saptanır.
Coombs Testi ise tanıda özel bir yere sahiptir. Bu testle, bağışıklık sisteminin kırmızı kan hücrelerine saldırıp saldırmadığı belirlenir.
Kemik iliği İncelemesiyle ise diğer anemi nedenlerini elemek ve kemik iliğinde üretim eksikliğini değerlendirmek için yapılabilir.
Tedavisi Var mı?
Tedavisi var fakat bazen zor bir süreç olabiliyor. Tedavide amaç bağışıklık sisteminin yanlış hedef aldığı kırmızı kan hücrelerine saldırısını durdurmayı amaçlar.
Kortikosteroidler, immunsupresif ilaçlar, destekleyici takviyeler ve gerekirse kan nakli ile tedavi sağlanır.
Erken teşhis ve doğru tedavi ile kontrol altına alınabilir. Ancak bu hastalık tekrarlama eğilimindedir ; bu nedenle düzenli veteriner hekim kontrolleri çok önemlidir.
Dikkatli bir gözlem ve profesyonel bir tedavi süreci ile dostlarımızın sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmelerine yardımcı olabiliriz.
Ben Veteriner Hekimi Tuğba Dağdelen, Vetpegas ailemle birlikte sizlere sağlıklı günler diliyoruz.